100 milyon yıl önce yaşanan iklim değişikliği, okyanuslarda toplu oksijen kaybına yol açmıştı. Bilim insanları, benzer bir sürecin günümüzde tekrar yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.Küresel ısınmanın modern etkileri her geçen gün daha görünür hale gelirken, bilim insanları geçmişte yaşanan benzer olayları inceleyerek geleceğe dair önemli ipuçları elde ediyor. Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, dinozorların hüküm sürdüğü Erken Kretase Dönemi’nde okyanusların yaygın biçimde oksijen kaybettiğini ortaya koyuyor. Ve bu süreç, günümüzde yaşanan iklim değişikliği ile büyük benzerlikler taşıyor.
Yükselen sıcaklıklar, volkanik aktiviteler ve yüksek CO₂ seviyeleri, denizlerin oksijen kapasitesini düşürüyor.
Bu olay daha önce yaşandı mı?
Evet, Erken Kretase Dönemi’nde benzer bir süreç yaşandı ve denizlerde toplu ölümler yaşandı.Bugünkü fark ne?
Günümüzdeki iklim değişikliği çok daha hızlı ilerliyor. Bu nedenle etkileri daha ani ve yıkıcı olabilir.Oksijen kaybı hangi canlıları etkiliyor?
Özellikle kaçamayan deniz canlıları, oksijensiz sularda topluca ölüyor. Bu durum ekosistemi bozuyor.
Bunu engellemek mümkün mü?
Fosil yakıt kullanımını azaltmak, karbon salınımını sınırlandırmak ve okyanusları korumaya yönelik politikaları hayata geçirmek şart.
#iklimdeğişikliği #okyanusoksijenikaybı #dinozorlarçağı #çevrehaberleri #Naturedergisi #karbonemisyonu #denizcanlıları
Okyanuslar neden oksijensiz kaldı?
Hong Kong Üniversitesi’nden doçent Ryan McKenzie ve ekibi, Pasifik Okyanusu’nun derinliklerinden ve İtalya Alpleri’nden alınan kaya tortusu örneklerini inceledi. Bulgular, o dönem artan volkanik aktivitenin ve atmosferdeki karbondioksit artışının, iklim eşiğini aştırarak okyanuslarda yaygın oksijen kaybına neden olduğunu ortaya koydu.Oxford Üniversitesi'nden Profesör Hugh Jenkyns ise bu olayların, "gezegenin aşırı koşullara nasıl tepki verdiğini" gösterdiğini söylüyor.
Bugün için tehlike ne?
Erken Kretase Dönemi’nde atmosferdeki CO₂ seviyesi 1.000 ppm'yi aşarken, günümüzde bu oran 420 ppm’ye ulaşmış durumda ve hızla yükseliyor. Araştırmacılara göre, geçmişteki değişimler çok daha yavaş yaşanmış olsa da, günümüz iklim değişikliği çok daha hızlı ilerliyor ve bu durum tehlikeyi katlıyor.Okyanuslardaki oksijen kaybı, günümüzde de görülmeye başlandı. Mississippi Nehri’nin ağzı gibi bölgelerde her yaz oluşan "ölü bölgeler", deniz yaşamını tehdit ediyor.Deniz canlıları ne kadar etkileniyor?
Modern çağda, balıklar düşük oksijenli alanlardan uzaklaşabiliyor. Ancak kaçamayan türler için toplu ölümler yaşanabiliyor. Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden Profesör Lisa Levin, bu durumun biyolojik çeşitliliği tehdit ettiğini belirtiyor.Ayrıca sıcaklık arttıkça suların oksijen tutma kapasitesi de azalıyor. “Sıcak su, soğuk su kadar gaz tutamaz,” diyen GEOMAR’dan fiziksel oşinograf Sunke Schmidtko, bu fiziksel gerçekliğin iklim değişikliğiyle birleştiğinde oksijen kaybını hızlandırdığını vurguluyor.Soru-Cevap: dinozorlar Çağından Günümüze Ne Öğreniyoruz?
Okyanuslar neden oksijen kaybediyor?Yükselen sıcaklıklar, volkanik aktiviteler ve yüksek CO₂ seviyeleri, denizlerin oksijen kapasitesini düşürüyor.

Evet, Erken Kretase Dönemi’nde benzer bir süreç yaşandı ve denizlerde toplu ölümler yaşandı.Bugünkü fark ne?
Günümüzdeki iklim değişikliği çok daha hızlı ilerliyor. Bu nedenle etkileri daha ani ve yıkıcı olabilir.Oksijen kaybı hangi canlıları etkiliyor?
Özellikle kaçamayan deniz canlıları, oksijensiz sularda topluca ölüyor. Bu durum ekosistemi bozuyor.

Fosil yakıt kullanımını azaltmak, karbon salınımını sınırlandırmak ve okyanusları korumaya yönelik politikaları hayata geçirmek şart.